Cẩm nang cho các bà mẹ trẻ - mang thai và sinh đẻ
Thai kỳ và siêu âm

Khi mang thai, người mẹ nào cũng muốn biết đứa con của mình là trai hay gái, họ nôn nóng mong được biết liền, không phải chờ đến khi sinh. Và siêu âm đã giúp họ thỏa mãn được được điều đó.

Tuy nhiên, đối với những người làm công tác sản khoa, thì đây chỉ là một vấn đề rất nhỏ, điều họ quan tâm và muốn tất cả các bà mẹ cùng quan tâm còn lớn hơn thế rất nhiều, quan trọng hơn nhất nhiều. Đó là cả một quá trình hình thành và phát triển của em bé có được bình thường hay không? Vị trí của bánh nhau, cũng như số lượng nước ối có được bình thường hay không?

Về mặt chuyên môn, siêu âm đã giúp rất nhiều cho việc chẩn đoán của bác sĩ, nhất là những khi thông tin từ phía người đang mang thai không được đầy đủ và chính xác.

Trong phạm vi bài này, chúng tôi muốn gửi đến các bà mẹ một vài điều cần biết về giá trị của siêu âm trong thai kỳ, để chúng ta cùng hiểu rõ hơn mục đích của những lần đi siêu âm.

Khi mang thai, các bà mẹ nên đi siêu âm ít nhất là ba lần trong suốt thai kỳ.

Lần thứ nhất (Ở ba tháng đầu của thai kỳ)

Đối với những bà mẹ có chu kỳ kinh không đều, hoặc không nhớ rõ ngày kinh của mình, thì siêu âm trong ba tháng đầu rất có giá trị để dự đoán ngày sinh.

Trong ba tháng đầu, thai còn quá nhỏ, bác sĩ không thể nghe thấy tim thai qua bụng người mẹ được, người mẹ cũng không tự theo dõi thai bằng dấu hiệu thai máy được, nên cần siêu âm để xác định có thai trong tử cung chưa, hay thai nằm ngoài tử cung.

- Xem là 1 thai, hay song thai, 3 thai...

- Xem là thai thường hay thai trứng.

Ngoài ra, khi khám thai, bác sĩ thấy người bệnh có triệu chứng bất thường, ví dụ như đau bụng, ra huyết, hoặc nghi ngờ có khối u kèm theo... thì cho đi siêu âm để:

-  Xem có phải vừa có thai, vừa có vòng trong tử cung hay không.

- Có phải có thai ngoài tử cung hay không.

- Thai còn sống hay đã chết.

- Nếu sảy thai: đã ra hết chưa hay còn sót.

- Nếu dọa sảy thai: xem bánh nhau bị bóc tách nhiều hay ít để liệu hướng điều trị.

- Xem thai có kèm theo khối u không? Kích thước khối u là bao nhiêu...

Lần thứ hai (Vào những tháng giữa của thai kỳ)

Lúc này, thai nhi đã hình thành đầy đủ các cơ quan, bộ phận trong cơ thể, vì vậy siêu âm lúc này có thể thấy được:

- Là con trai hay con gái.

- Nhưng quan trọng hơn cả là để phát hiện những dị tật bất thường của em bé, để có thể cho sản phụ những lời khuyên thích hợp về chế độ dinh dưỡng, hay là quyết định có nên tiếp tục dưỡng thai hay không.

Lần thứ ba (Vào tháng cuối của thai kỳ)

- Xem thai thuận hay không.

- Bánh nhau bám ở đâu, vôi hóa nhiều hay ít.

- Thai to hay nhỏ, hay suy dinh dưỡng.

- Nước ối còn bình thường, hay đã bị cạn đi...

Ngoài những lý do trên, trong quá trình theo dõi thai, nếu nghi ngờ có điều gì bất thường, bác sĩ sẽ cho đi siêu âm để giúp thêm cho công việc chẩn đoán được chính xác.