Giới thiệu
Có người nhận xét nhiều tác phẩm của Hồ Biểu Chánh vẫn viết theo lối cũ, nhiều cốt truyện của ông cơ bản vẫn như cũ, văn có nhiều lúc thiếu công phu tu sức thẩm mỹ và kết thúc tác phẩm thường là "Thiện ác đáo đầu chung hữu báo".
Chúng ta cần suy nghĩ về những ý kiến đó. Nhưng trước tiên và chủ yếu, xin hãy lưu ý đến những nét đặc sắc của tác phẩm ông. Nhân vật trong những tác phẩm thành công nhất của Hồ Biểu Chánh đã là những tính cách xã hội, không bị gò theo quan điểm đạo đức chủ quan. Bề dầy của số phận nhiều nhân vật đã làm rõ quan điểm nhân đạo đáng quý của tác giả. Cái ác cái xấu, cái phi luân luôn bị phê phán nghiêm khắc và nhịp đập của trái tim nhà văn dường như đã hòa nhịp với nhịp đập con tim của những người bị đọa đày, bất hạnh. Có thể coi ông là nhà văn của nông dân Nam Bộ, của lòng mong muốn xác lập một mặt bằng nhân ái cho cuộc sống hàng ngày.
Trong tác phẩm “Vì nghĩa vì tình” tác giả có viết
"Đối với Chánh Tâm thì thiệt cô Năm Đào có cái cảm tình, nhưng mà cô cảm tình là vì cô thương xót người mắc nạn mà thôi chớ không hề có ý riêng với chàng chút nào hết. Vì cô muốn cứu giùm cái sanh mạng của Chánh Tâm, mà cũng vì cô muốn cho anh cô là Trọng Quí khỏi quả báo, nên cô mới vưng lãnh cái vai tuồng giải buồn cho người áo não vì tình, song cô vưng lãnh rồi thì cô lấy làm ái ngại, không biết liệu thế nào làm cho tròn phận sự mà khỏi nhục cho cái danh tiết của cô..."
